Ai që vuan nga depresioni nuk është vetëm “pak i trishtuar”, dhe nuk ka nevojë të “mendojë pozitivisht”: është një sëmundje e vërtetë, që nuk duhet nënvlerësuar. Këtu janë gjërat që nuk duhet t’i thoni kurrë një personi në depresion.
Depresioni është një sëmundje shumë më e përhapur sesa mund të mendohet, dhe është gjithashtu një nga shkaqet kryesore të vetëvrasjeve në botë. Prandaj, është e lehtë të kuptohet se simptomat nuk mund të nënvlerësohen.
Megjithatë, edhe për shkak të stigmës që sjellin sëmundjet mendore, ka ende shumë dezinformata rreth këtij lloj problemi.
Për këtë arsye, është e lehtë të hasësh disa fjali të gabuara, të cilat mund të krijojnë edhe më shumë siklet tek ata që janë po vuajne: gjërat që nuk duhet t’u thuash atyre që vuajnë nga depresioni përfundojnë të jenë ato që na vijnë më spontanisht.
Shpesh e bëjmë edhe pa vetedije, duke menduar se po e ngushëllojmë personin tjetër, pa menduar përkundrazi se po kryejmë mungesë totale ndjeshmërie. Kjo nuk do të thotë që automatikisht bëhemi njerëz të këqij, se kemi pak vetëdije për situatën me të cilën po përballemi. Por kjo nuk është një arsye e mirë për të qëndruar injorantë: ne kemi për detyrë të informojmë veten dhe të përmirësojmë mënyrën tonë të të bërit të gjërave, nëse duam të ndihmojmë sadopak për ata që vuajnë.
Më poshtë kemi përmbledhur frazat që nuk duhen thënë absolutisht për ata që vuajnë nga depresioni, duke shpjeguar edhe arsyet.
1. KA NGA ATA QË JANE MË KEQ SE TY!
Kjo është ndoshta fraza që u thuhet më shpesh atyre që vuajnë nga depresioni. Dhe dhemb shumë, sepse thuajse sugjeron se kjo sëmundje është thjesht një trill, se do të mjaftonte të shikonim përreth për të kuptuar se ka shumë më tepër njerëz që kanë një arsye të vërtetë për t’e vuajtur.
Ata që janë në depresion nuk janë vetëm pak të pakënaqur, ata kanë një patologji që përfshin edhe simptoma mjaft serioze dhe që nuk ka asgjë më pak se shumë gjendje të tjera klinike.
Depresioni gjithashtu çon në pamundësinë për të parë jashtë vetes, për t’u fokusuar vetëm në problemet e tyre. Këto përgjithësime të kota janë vërtet kundërproduktive, sepse e bëjnë njeriun në depresion të ndihet edhe më i papërshtatshëm, i paaftë të shkëputet nga ajo që e bën të ndihet keq dhe të mendojë për të tjerët. Për të mos përmendur, më në fund, se kjo nuk është një garë dhe nuk është e mundur të bëhet një renditje e dhimbjes: secili vuan nga situata e tij dhe nuk është e drejtë të nënçmohen këto ndjenja.
2. TE KUPTOJ, JAM EDHE UNE NE DEPRESION
Përveç nëse vuani nga depresioni vertete, kjo deklaratë nuk ka asnjë shpresë për t’ju ndihmuar. Edhe pse mund të jetë e natyrshme të përpiqemi të krahasojmë veten me ata që kemi përballë, në përpjekje për të treguar mirëkuptim, patjetër që do të ishte më mirë ta shmangnim. Dhe ka disa arsye pse kjo është plotësisht një nga gjërat që nuk duhet thënë për ata që vuajnë nga depresioni. Para së gjithash sepse shpesh ata që e shqiptojnë nuk janë përballur kurrë me këtë sëmundje, por më së shumti me një moment trishtimi.
Është shumë më e lehtë që një frazë e këtij lloji të shkaktojë zemërim tek ata që e dëgjojnë të thuhet: si mund të mendosh të kuptosh një sëmundje si kjo nëse nuk e ke përjetuar atë vetë? Për më tepër, secili prej nesh e jeton çdo përvojë ndryshe, kështu që krahasimet janë krejtësisht të padobishme.
Nëse jeni përballur edhe me depresion në të kaluarën, mos e thoni: “Unë e di se si ndihesh”. Sepse ju nuk mund ta dini vërtet sesi personi përballë jush po e trajton situatën e tij.
Anoreksia nervore: tiparet klinike të një çrregullimi kompleks të ngrënies: (farmaceutika.org)
3. POR NUK TË MUNGON ASGJË, PSE JE I/E TRISHTUAR?
Ndër gjërat që nuk duhet t’u thuash atyre që vuajnë nga depresioni, padyshim që është kjo: është një fjali e gabuar ne shumë këndvështrime. Së pari, depresioni klinik nuk ka të bëjë fare me trishtimin. Ne të gjithë kalojmë kohë të errëta dhe ndonjëherë themi se jemi në depresion pa ndonjë arsye të vërtetë. Megjithatë, këtu nuk jemi përballë një problemi, por me një sëmundje dhe duhet të mësojmë ta konsiderojmë të tillë.
Duke mos qenë thjesht të trishtuar, ata që vuajnë nga depresioni sigurisht që nuk mund të shërohen duke parë gjërat e shumta të bukura përreth tyre. Një familje e shkëlqyer, një shtëpi mikpritëse, një punë e mirë: të gjitha arsyet për të qenë të lumtur, por që nuk vlejnë nëse përballeni me një sëmundje. Është një zbrazëti e brendshme që e mundon një person të dëshpëruar dhe gëzimet e vogla dhe të mëdha të jetës sigurisht që nuk mjaftojnë për ta bërë atë të buzëqeshë, e lëre më ta bëjë të ndihet më mirë.
Pagjumësia: Simptomat dhe Trajtimi i Çrregullimit të Gjumit. (farmaceutika.org)
4. NUK KE NEVOJË PËR MJEKË DHE BARNA
E përsërisim edhe një herë: depresioni është një sëmundje dhe si e tillë duhet trajtuar. Askush nga ne nuk do t’i thoshte kurrë një personi diabetik që të mos kontrollohet nga mjeku i tij dhe të mos marrë insulinë. Ashtu si askush nuk do të hiqte dorë nga një qetësues kur ka një dhimbje koke të tmerrshme. Pse një person në depresion duhet të jetë një përjashtim?
Psikiatër, psikolog, psikoterapist: këto janë emrat referues që mund të ndihmojnë ata që vuajnë nga kjo sëmundje dhe nuk është absolutisht turp t’u drejtoheni atyre për të gjetur një zgjidhje. Në të vërtetë, kjo është një shenjë e vullnetit të madh, sepse ndonjëherë rruga drejt shërimit është vërtet e gjatë dhe e veshtire. Dhe në disa raste lind nevoja për t’iu drejtuar medikamenteve: nuk është çështje dobësie, por një mënyrë si çdo tjetër për t’u kujdesur për mirëqenien e dikujt.
5. MENDO POZITIVISHT
Kur vuani nga depresioni është e lehtë të shohësh çdo gjë të zezë dhe sigurisht nuk është këshilla e një miku për të ndryshuar situatën. Kjo sepse edhe një herë jemi përballur me një sëmundje dhe jo me një moment trishtimi. Por ka edhe më shumë: një fjali si kjo dhemb më shumë, sepse sugjeron që një person në depresion mund të jetë disi përgjegjës ose “fajtor” për gjendjen e tij.
Kjo, si shumë të tjera, është diçka që nuk duhet thënë fare. Prandaj mund të duket e vështirë të flasësh me dikë që vuan nga depresioni, por ekziston një sekret që mund t’ju mbrojë nga gafat katastrofike: dëgjoni se kush është para jush.