Skip to content
Home » Aftesite intelektuale te femijeve nga se varen?

Aftesite intelektuale te femijeve nga se varen?

Sipas një studimi të fundit amerikan, fuqia e trurit të fëmijës tuaj lidhet me këta 3 faktorë të rëndësishëm.

Çdo ditë fëmija bën një zbulim. Një ditë ai kalon orë të tëra duke shpikur histori me personazhe të trilluara, ditët e tjera ai dëshiron të vrapojë nëpër park për orë të tëra. Një studim i fundit i botuar në The Lancet Child & Adolescent Health zbuloi se kur tre faktorët kryesorë të jetesës – gjumi, aktiviteti fizik dhe kufizimet e kohës në ekran – shkojnë bashke, fëmijët mund të përjetojnë përfitime të rëndësishme njohëse për aftësitë intelektuale ne te ardhmen.

Përdorimi i kompjuterit tek fëmijët:

Sipas studimit të fuqisë së trurit, bazuar në të dhënat e sondazhit të më shumë se 4,500 fëmijëve Amerikanë midis moshave 9 dhe 10 vjec, 95% e adoleshentëve nuk arritën të përmbushin udhëzimet 24-orëshe të lëvizjes për fëmijë dhe të rinj të përcaktuara nga Shoqata Kanadeze për Fiziologjinë e Ushtrimeve ( CSEP). Më keq akoma, në një ditë tipike, 30% e fëmijëve amerikanë nuk plotësuan asnjë nga tre rekomandimet kryesore me lart.

1.     Fëmijët e moshës 5 deri në 13 vjeç duhet të flenë vazhdimisht për 9 ore deri në 11 orë çdo natë.

2.     Fëmijët duhet të bejnë 60 minuta mesatarisht aktivitet fizik çdo dite.

3.     Koha e përdorimit të ekranit (TV-IPAD-PC) nuk duhet të kalojë dy orë në ditë.

Në Shtetet e Bashkuara, duket se familjet po bëjnë më te miren për të arritur kufirin e tyre të gjumit. Gati dy në tre fëmijë kaluan shumë kohë para ekranit, dhe mbi 80% e fëmijëve nuk bene aktivitet fizik mjaftueshëm çdo ditë.

Kur udhëzimet u plotësuan, përfitimet nuk ishin vetëm për shëndetin fizik të fëmijëve: sipas studiuesve, plotësimi i të tre aspekteve të udhëzimeve ishte i lidhur në mënyrë të konsiderueshme me nivele “më të larta” të njohjes së përgjithshme, që përfshin masa të tilla si:

–         Kujtesa

–         Shtrirja e vëmendjes

–         Shpejtësia e përpunimit dhe gjuha

Sipas një studimi të kryer nga Steven Heymsfield, profesor në Qendrën e Kërkimeve Biomjekësore të Universitetit Shtetëror të Luizianës dhe nga Angelo Pietrobelli, profesor në Universitetin e Veronës, krahasuar me mënyrën se si fëmijët silleshin një vit më parë gjatë “karantinës” në shtëpi , ata tentuan mesatarisht te:

• Hanin një vakt më shumë në ditë

• Për të fjetur mesatarisht gjysmë ore më shumë në ditë

• Kalonin pesë orë të tjera në ditë përpara një ekrani, si ai i televizorit,  një kompjuteri ose smartphoni.

Në të njëjtën kohë, studiuesit vunë në dukje një rritje të konsumit të mishit të kuq, pijeve me sheqer dhe ushqimeve junk food në përgjithësi. Dhe, sigurisht, aktiviteti fizik, në krahasim me vitin e kaluar, kishte rënë ndjeshëm.

Inteligjenca tek femijet

Prandaj, është hartuar një dekalog anti-mbipeshe.

1. Konsumimi i mengjesit cdo dite:

Kapërcimi i këtij vakti shkakton dobësi dhe ulje të performancës psikofizike, për shkak të uljes së sheqerit në gjak. Kjo gjithashtu çon në të paturit pak oreks për drekën dhe duke ngrënë shume gjatë mbrëmjes.

2. Aktiviteti sportiv cdo dite

Programoni të paktën 60 minuta në ditë aktivitet fizik mesatar / intensiv, për të përmirësuar shëndetin metabolik dhe për të zvogëluar rrezikun e shtimit të tepërt të peshës. Aktiviteti fizik është i dokumentuar për të parandaluar mbipeshën dhe obezitetin dhe për të përmirësuar metabolizmin në të gjitha moshat.

3. Veprimtari aktive

Nivelet e rritura të aktivitetit fizik mund të arrihen gjithashtu duke promovuar lojëra aktive (çiklizëm dhe lojëra jashtë) te të gjithë fëmijët nga 2-3 vjeç dhe, nga 5-6 vjeç, madje edhe një ‘veprimtari të organizuar motorike me një frekuencë prej 2/3 herë në javë.

4. Jetegjatesi aktive

Nivelet e rritura të aktivitetit fizik mund të arrihen gjithashtu duke promovuar një mënyrë jetese aktive (ecje, ngjitje shkallësh, etj.) Në të gjithë fëmijët nga 2 vjeç e lart.

5. Kufizimi i oreve para ekranit

Ulni kohën e kaluar para një ekrani (TV, lojëra video, kompjuter, telefon celular, etj.) Në më pak se 2 orë në ditë. Kalimi i shumë orëve para ekranit, përveç që i heq kohë aktivitetit fizik, mund të shoqërohet me ushqim të tepruar. Instalimi i një pajisje elektronike qe i shuan te gjitha ekranet duket se është strategjia më efektive për kufizimin e orëve para televizionit. Përdorimi i TV dhe tabletave nën moshën dy vjeç nuk rekomandohet sepse është demonstruar një efekt negativ i ekspozimit të videos në rregullsinë e gjumit.

6. Respekto higjienën dhe oraret e gjumit

Respektoni higjenën e duhur të gjumit. Gjumi i pakët është një faktor potencial rreziku për mbipeshën e fëmijëve. Sasitë optimale të gjumit tek fëmijët dhe adoleshentët janë:

4 – 12 muaj – 12 – 16 orë (përfshirë dremitjet e drekes)

1 – 2 vjet – 11-14 orë (përfshirë dremitjet e drekes)

3 – 5 vjet – 10 – 13 orë (përfshirë dremitjet e drekes)

6 – 12 vjeç – 9 – 12 orë

13 – 18 vjeç – 8 – 10 orë

7. Përgatitja për një gjumë të qetë

Për një pushim të saktë sugjerohet të fikni të gjitha “ekranet” 30 minuta para se të shkoni në shtrat, duke shmangur që të ketë televizorë dhe kompjuterë në dhomën e gjumit të fëmijëve.

8. Dieta mesdhetare

Ndiqni një dietë me pak kalori, bazuar në parimet e dietës mesdhetare, me të paktën 5 porcione frutash dhe perimesh, duke favorizuar burimet e perimeve të proteinave. Një dietë e pasur me produkte bimore dhe me një konsum të moderuar të proteinave shtazore dhe yndyrnave të ngopura promovon një metabolizëm të shëndetshëm dhe zvogëlon inflamacionin në organizëm.

 9. Pese vakte ne dite:

Rritja e numrit të vakteve në ditë zvogëlon sasinë e ushqimit të ngrënë gjatë dy vakteve kryesore, lehtëson tretjen dhe zvogëlon thithjen e kalorive. Numri më i madh i vakteve duhet të konsumohen në familje, sepse shoqërimi që nga fëmijëria përmirëson marrëdhëniet me të ushqyerit.

10. Ushqim i freskët i përgatitur në shtëpi

Optimizimi i kohës së kaluar në shtëpi midis prindërve dhe fëmijëve që përgatisin ushqim të freskët gjithashtu u ofron fëmijëve një model pozitiv për tu ndjekur.

 

Burimet e artikullit: centroallergologiapediatrica.it, onlinelibrary.wiley.com, thelancet.com

error: Permbajtja e Farmaceutika.org eshte e mbrojtur. Ju lutem na kontaktoni nese ju duhet informacion shtese.