Çrregullimet e ankthit përfaqësojnë një grup sëmundjesh që e bëjnë jetën e njerëzve plot agjitacion të pamotivuar dhe karakterizohen nga një sërë simptomash, pak a shumë intensive, që përfshijnë sistemin nervor, sistemin kardiovaskular, sistemin muskulor dhe të frymëmarrjes. Pavarësisht nga lloji i shqetësimit .
Për t’u konsideruar normal, ankthi duhet të ketë një funksion përshtatës për individin, domethënë, duhet të përmirësojë aftësinë tonë për t’u përshtatur në situatat më stresuese. Për shembull, nëse një student ne Universitetit nuk do të kishte frikën më të vogël për të kaluar një provim, ai ndoshta nuk do të kalonte shumë kohë duke studiuar, duke rrezikuar kështu mos e kalonje testin.
Përndryshe, në një situate të cilën po ky student eshte paralizuar nga frika se nuk do të kete sukses, ankthi do të ndërhynte negativisht në performancën e tij. Qëndrimi i fundit është i pa adaptueshëm dhe përshkruan një lloj patologjik ankthi.
Ankthi patologjik: ka fuqinë për të hequr kthjelltësinë në trajtimin e një situate veçanërisht sfiduese pikërisht sepse bëhet vetë problemi me të cilin duhet të përballeni. Qëndrimi i duhur përballë një situate stresuese dhe veçanërisht kërkuese do të ishte zhvillimi i ankthit fiziologjik dhe adaptues, domethënë një gjendje e tensionit psikologjik dhe fizik që synon të na udhëheqë të kalojmë provën.
Kur flasim për ankthin ne mendojmë për një gjendje e cila duhet të prekë burrat dhe gratë, pavarësisht nga seksi, puna ose gjendja shoqërore. Por një rishikim sistematik i studimeve mbi këtë temë, i kryer nga Universiteti i Kembrixhit, tregon se gratë kanë një rrezik të dyfishtë të vuajnë nga ajo sesa burrat, dhe se ky çrregullim është i përhapur veçanërisht në Evropë dhe Amerikën e Veriut. Të dhënat në literaturë i referohen llojeve të ndryshme të çrregullimeve të ankthit dhe duket se bien dakord në konfirmimin se “hendeku” gjithnjë zgjerohet në favor të grave. Përgjigja është e natyrës fiziologjike dhe kimike.
Një studim mbi ndryshimet midis burrave dhe grave analizoi llojin e përgjigjes ndaj stresit dhe duket se ka një përdorim më të madh të korteksit medial paraballor-parietal në përjetimin e ankthit subjektiv tek gratë, ndërsa përdorimi më i vogël i këtij qarku është shoqëruar me rritjen subjektive gjendje ankthi te burrat. Studimet e këtij lloji kanë implikime për të kuptuar ndryshimet specifike gjinore në ankthin e shkaktuar nga stresi dhe ndjeshmërinë ndaj çrregullimeve klinike të lidhura.
Në rast të gjendjeve të përsëritura të ankthit, hapi i parë është sigurisht të kuptoni arsyet dhe të përpiqeni t’i hiqni ato, nëse është e mundur, të praktikoni një aktivitet të rregullt fizik dhe të zbatoni disa teknika të frymëmarrjes që ndihmojnë në relaksimin e mendjes gjithashtu në mënyrë që të beni gjumë të qetë.
Në fakt, lidhja midis ankthit dhe pagjumësisë është e shpeshtë: çrregullimet e ankthit mund të ndërhyjnë në aftësinë për të pushuar mirë, duke krijuar një rreth vicioz. Shumë shpesh, stresi i tepërt, shqetësimi dhe mendimet obsesive janë një burim i pagjumësisë. Në të kundërt, mungesa e gjumit zvogëlon ndjeshëm aftësinë për të menduar pozitivisht, duke çuar në dukuri gjithnjë e më të forta ankthi deri në shfaqjen e çrregullimit depresiv.
Një ndihmë e vlefshme na vjen nga natyra:
Fitoterapia ofron shumë mjete shëruese të dobishme me një veprim specifik relaksues dhe balancues.
Bliri: Aktiviteti për të cilin përdoret më shpesh është veprimi qetësues i dhënë nga vitexina, një flavonoid që vepron si një spazmolitik natyral, qetësues dhe anksiolitik. Përbërësit aktivë përmbahen në lule.
Funksionon në tre mënyra: duke rritur nivelet e serotoninës në gjak, në nivelin e boshtit kortikal-hipotalamik dhe në qendrën e gjumit.
Për këtë arsye, tregohet për të gjitha manifestimet somatike për shkak të ankthit (palpitacione, hipertension arterial i butë mbi baza nervore, problemeve nervore të somatizuara në sistemin e tretjes).
Murrizi: Bima është një kaçube ose pemë e vogël, e cila rritet lehtësisht kudo, e aftë të arrijë edhe 6-10 metra lartësi. Ekstrakti i kësaj bime përmban natyrshëm flavonoide të cilat kryejnë funksione të dobishme te pacientët tepër nervozë, të shqetësuar, me sulme paniku dhe çrregullime të gjumit.
Melisa: bimë e miratuar zyrtarisht për trajtimin e gjendjeve të agjitacionit dhe pagjumësisë falë përmbajtjes së saj me flavonoideve dhe alkaloideve që veprojnë në SNQ duke e qetësuar atë.
Kjo është për shkak të vetive antispastiike dhe qetësuese me të cilat është pajisur kjo bimë. Veprimi qetësues ushtrohet përmes frenimit të enzimës GABA-transaminazë, përgjegjëse për degradimin e GABA, neurotransmetuesit më të rëndësishëm frenues të SNQ tonë.
Lulekuqja: bimë barishtore e rritur si bimë njëvjeçare, vendase në Arizona, California dhe Oregon. Përbëhet nga alkaloide benzilizokuinoline dhe benzofentridinine që ushtrojnë një veprim qetësues në SNQ me efekte qetësuese dhe anksiolitike.
VALERIANA: përdoret në trajtimin e çrregullimeve të gjumit dhe në terapinë plotësuese të disa llojeve të sindromës së ankthit (sulme paniku, sulme ankthi, dridhje, ngërçe barku, nervozizëm, marrje mendje psikogjene). Pas marrjes, ka një rritje në nivelet e GABA në hapësirën sinaptike, të marrë përmes frenimit të rimarrjes dhe rritjes së sekretimit të të njëjtit neurotransmetues. Për trajtimin e agjitacionit rekomandohet marrja e rreth 0.4-0.8% të ekstraktit të rrënjës së valerianës 2-3 herë në ditë. Nuk rekomandohet nën 14 vjeç.
PASIFLORA: është një bimë barishtore shumëvjeçare, ngjitje dhe degëzim, e cila ka një kërcell të fortë dhe të drunjtë, i aftë të arrijë dhjetë metra gjatësi. Rekomandohet për shqetësim nervor, veçanërisht nëse shoqërohet me ankth, ankth që i kundërvihet anomalive të pushimit dhe ritmit të zemrës për shkak të tensionit të tepërt. Flavonoidet që përmbahen në të kryejnë një veprim në SNQ, veçanërisht në nivelin e qendrave të gjumit.
Eshtë e dobishme në rast stresi, për të luftuar pagjumësinë dhe në rastet e irritimit te zorrës së trashe me origjinë nervore.
Ankthi dhe stresi janë pjesë e jetës së përditshme për të gjithë, prandaj duhet të përpiqemi ta mbajmë nën kontroll në mënyrë që të mos ndërhyjë në projektet tona.