Kockat e tepërta në trup janë shumë të zakonshme. Një e tillë është dhe kocka shtesë navikulare, që gjendet në pjesën e brendshme të këmbës, ngjitur me kockën navikulare të vërtetë. Shpesh herë kjo kockë mund të bëhet e dhimbshme si nga shkëputja me kockën navikulare ku kapet si dhe nga prishja e lidhëseve ligamentoze.
Eshtë një “variant” i vogël i cili konsiston në zgjatimin e tepërt të një kocke të vogël nga pjesa e brendshme e këmbës dhe mund të jetë shkaku edhe i dhimbjes akute.
Patologjia origjinale është skafoidi aksesor (i quajtur ndryshe os navicularum ose os tibiale externum), një kockë e vogël, ndonjëherë vetëm një pjesë e kërcit, e cila herë pas here gjendet në anën e brendshme të këmbës, e ngulitur në tetivën e tibialisit të pasmë.
Eshtë një anomali e vogël skeletore e një natyre kongjenitale e cila nuk është e pranishme te të gjithë njerëzit.
Kjo kockë e trashë “ekstra”, me rritje, bashkohet me skafoidin aktual, duke krijuar një skafoid “të dalë”, saktësisht të spikatur.
Njerëzit të cilët kanë një aksesor ose skafoid të dale shpesh nuk janë as të vetëdijshëm për këtë patologji, derisa të shohin një strukturë deformuese ose inflamacion kronik të pjesës, ata vërejnë këtë shqetësim, i cili ndonjëherë mund të zhvillohet me dhimbje të forta.
Prek më shumë vajzat dhe simptomatika fillon në adoleshencë. Fërkimi dhe presioni me këpucën bëhet i bezdisshëm.
Në çdo rast, gjatë inspektimit të këmbës, vërehet një dalje e dhimbshme kockore në pjesën e brendshme të këmbës, e shoqëruar shpesh me skuqje dhe ënjtje. Dhimbja zakonisht ndihet gjatë ose pas periudhave të aktivitetit fizik intensiv (sporte, shëtitje të gjata etj).
Konfirmimi diagnostik jepet nga radiografitë e këmbës, në projeksionet dorsoplantare dhe të zhdrejtë.
Trajtimi mund të jetë konservativ ose kirurgjikal:
- Qëllimi është lehtësimi i simptomave. Një terapi anti-inflamatore shoqërohet me aplikimin e akullit lokal, një periudhë pushimi, një mbajtëse imobilizimi ose ortotikë të dedikuar, veçanërisht nëse patologjia shoqërohet me një këmbë të sheshtë.
- Në rastet e trajtimit konservativ të pasuksesshëm këshillohet të ndërhyhet kirurgjikalisht duke hequr kockën “ekstra” dhe mundësisht duke tërhequr tendinën e pasme të tibisë për të përmirësuar funksionin e saj.
- Scaphoid aksesor nuk është një kockë e nevojshme për biomekanikën e këmbës së shëndetshme, kështu që heqja e tij nuk ka pasoja funksionale negative.
- Nëse një këmbë e sheshtë është e pranishme në adoleshencë, ajo gjithashtu korrigjohet në të njëjtën kohë.
Pra: Trajtimi fillimisht është jo-kirurgjikal me gips. Nëse dështon atëherës trajtohet kirurgjikalisht, duke hequr përfundimisht kockën shtëse navikulare.