Skip to content
Home » I nxehti afrikan shenjat nuk duhen nënvlerësuar:

I nxehti afrikan shenjat nuk duhen nënvlerësuar:

I nxehti afrikan që ka goditur vëndin prej disa javësh, përveçse është i vështirë për t’u toleruar, është edhe i rrezikshëm. Kur temperaturat dhe lagështia arrijnë nivele të larta, sistemi i brendshëm i termorregullimit të trupit nuk mund të shpërndajë nxehtësinë e grumbulluar, gjë që mund të shkaktojë probleme të llojeve të ndryshme.

Në prani të kushteve ekstreme të nxehtësisë afrikane, sistemi i termorregullimit mund të prishet dhe të mos shpërndajë në mënyrë efektive nxehtësinë e akumuluar. Rezultati është se ka disa rreziqe. Më e frikshme është sigurisht goditja e nxehtësisë, domethënë rritja anormale e temperaturës së trupit, e cila mund të arrijë deri në 40 gradë e më shumë. Më pas mund të hasni në çrregullime të tjera, dhe në veçanti:

  • goditja nga dielli: e cila ndodh pas ekspozimit të drejtpërdrejtë në diell;
  • dehidratimi: kur vëllimi i ujit që del e kalon atë që hyn, e cila mund të çojë në një deficit shëndetësor, me çrregullime pak a shumë të rënda.

Kur duhet të alarmohemi?

Për fat të mirë, mbinxehja e trupit dhe dehidratimi vazhdojnë gradualisht: pothuajse kurrë nuk arrijnë menjëherë fazat më serioze, por ato arrijnë atje mjaft gradualisht. Kjo është arsyeja pse është e rëndësishme të mos nënvlerësoni shenjat e para që mund të tregojnë se diçka nuk është në rregull dhe të ndërhyni menjëherë për të shmangur pasoja më të rënda. Le të shohim simptomat që mund të tregojnë një mosfunksionim të sistemit të termorregullimit.

Kur është shumë vapë dhe djersiteni më shumë se normalja, duke humbur shumë lëngje, ekspertët rekomandojnë të pini deri në 2.5 litra ujë, të pini gllënjka të vogla çdo orë, pa pritur të ndiheni “të nxehtë ose të etur”.

Ka një arsye: kur ndjeni nevojën për të pirë do të thotë që jeni tashmë në rezervë. Stimulimi i etjes, në fakt, nxitet nga receptorë specifikë kur ka një humbje uji më të madhe se 0.5%. Kjo është arsyeja pse është më mirë ta parandaloni këtë duke pirë në intervale të rregullta gjatë gjithë ditës. Prandaj, nëse ndjeni nevojën për të pirë do të thotë se po hyni në një “zonë të kuqe” të rrezikshme: prandaj nxitoni të pini ujë. Kushtojini vëmendje edhe tharjes së gojës, një tjetër shenjë që nuk duhet anashkaluar.

Lodhja

Ekziston një lodhje e vërtetë nga nxehtësia, e karakterizuar nga një gjendje anormale dhe e tepruar e dobësisë dhe lodhjes. Në bazë ka një humbje të madhe të lëngjeve dhe kripërave minerale, gjë që dobëson organizmin. Prandaj, nëse ndiheni shumë të rraskapitur, vraponi për t’u mbrojtur duke pirë më shumë dhe duke u freskuar.

Urina e verdhë e errët

Është gjithashtu e rëndësishme t’i kushtoni vëmendje pamjes së urinës dhe shpeshtësisë së urinimit: kur ndodh një gjendje mbinxehjeje dhe dehidrimi,  trupi përpiqet të reagojë duke kontraktuar diurezë. Prandaj, nëse urina është e përqendruar, me ngjyrë të verdhë të errët dhe e pakët, ndoshta jeni në një gjendje të rrezikshme: është më mirë të filloni të hidratoheni më shumë.

Dhimbje koke

Një tjetër shenjë tipike e gjendjes fillestare të dehidrimit dhe goditjes nga nxehtësia është dhimbja e kokës: nxehtësia, në fakt, mund të shkaktojë inflamacion vaskular, në bazë të krizave të dhimbshme. Dehidratimi është gjithashtu një faktor që përkeqëson dhimbjet e kokës, të cilat mund të shoqërohen edhe me të vjella, të përziera, marramendje. Prandaj, nëse e ndjeni këtë problem shkoni në një vend të freskët, duke pirë, duke lagur kyçet dhe kokën.

Ngërçet muskulare

Ngërçi muskular është një tkurrje e pavullnetshme, e papritur, e dhimbshme e një muskuli ose një tufe muskujsh, e shoqëruar me dhimbje akute. Ngërçet janë një sinjal që nuk duhet nënvlerësuar sepse mund të tregojnë një gjendje dehidrimi dhe një çekuilibër elektrolitik në muskuj, për shkak të humbjes së lëngjeve dhe kripërave minerale që përmban djersa, të cilat janë elementë të nevojshëm për funksionimin e duhur të muskujve.

Simptomat e tjera:

Ka edhe simptoma të tjera që nuk duhen nënvlerësuar si p.sh.

Si funksionon sistemi i termorregullimit?

Trupi i njeriut është i pajisur me një sistem termorregullimi shumë efektiv, i cili ka për detyrë të mbajë gjithmonë konstante temperaturën e brendshme, rreth 37 gradë. Kur është vapë, aktivizon mekanizma të ndryshëm për të shpërndarë nxehtësinë e grumbulluar, të cilat, në prani të valëve të të nxehtit, me temperatura dhe nivele lagështie mbi normën, mund të mos mjaftojnë. Ato kryesore janë katër:

  • djersitje e shtuar: në fakt, kur avullohet, djersa thith një sasi të konsiderueshme nxehtësie, duke ftohur sipërfaqen e trupit;
  • nxitja e zgjerimit të enëve të gjakut: nëse enët zgjerohen, gjaku, i cili mbart nxehtësinë, arrin më lehtë në indet periferike, në të cilat transferon nxehtësinë. Këto, nga ana tjetër, transferojnë nxehtësinë në mjedisin përreth;
  • rritja e ritmit të frymëmarrjes: kështu nxehtësia eliminohet edhe nëpërmjet frymëmarrjes;
  • ngadalësimi i metabolizmit dhe rrjedhimisht i prodhimit të brendshëm të nxehtësisë nëpërmjet uljes së oreksit, aktivitetit motorik dhe sekretimit të disa hormoneve.

Si ta parandaloni?

  1. Mos dilni jashtë në orët më të nxehta të ditës.
  2. Kaloni sa më shumë kohë të jetë e mundur në vende të freskëta dhe të mbrojtura.
  3. Shmangni ekspozimin direkt në diell në orët qendrore të ditës.
  4. Pini gllënjka të vogla çdo gjysmë ore.
  5. Bëni aktivitet fizik herët në mëngjes ose në mbrëmje ose në një ambient me ajër të kondicionuar, duke pirë shumë ujë.
  6. Me këshillën e mjekut ose farmacistit, merrni solucione rihidratuese (trisol).
  7. Freskohu shpesh.
  8. Bëj hije shtëpinë, duke mbyllur perdet, duke ulur grilat, duke mbyllur dyert.
  9. Shmangni mbisforcimin.

Silvana Crroj, Farmaciste

3 thoughts on “I nxehti afrikan shenjat nuk duhen nënvlerësuar:”

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

error: Permbajtja e Farmaceutika.org eshte e mbrojtur. Ju lutem na kontaktoni nese ju duhet informacion shtese.
Exit mobile version